Động Sơn Mộc Hương ở Mộc Châu

Động Sơn Mộc Hương ở Mộc Châu  được ví như Tây Thiên Đệ Nhất Động, một kiệt tác nghệ thuật thiên nhiên ưu đãi ban tặng cho mảnh đất này.

Động Sơn Mộc Hương nằm ở phía đông bắc của huyện Mộc Châu, có diện tích 6.915m². Từ Hà Nội, du khách đi theo quốc lộ 6, rồi leo tiếp 240 bậc thang mới đến được hang động nổi tiếng này.

Động Sơn Mộc Hương ở Mộc Châu gắn liền với một truyền thuyết: “Truyện rằng có một con rồng, bay ngao du qua khắp bốn phương trời, khi đi qua vùng đất này thấy sơn thuỷ hữu tình, cảnh vật thiên nhiên đẹp như tranh vẽ, khí hậu ôn hoà bèn dừng lại làm chỗ nghỉ chân. Nơi dãy núi có hang động, được ví là nơi thân rồng nằm, cảnh sắc trong ngày thay đổi ngoạn mục, trắng ngần lúc ban mai, xanh biếc buổi trưa, rực hồng buổi chiều, tím biếc hoàng hôn. Sau rồng trả ơn cho vùng đất đã nhả 7 viên ngọc là 7 quả núi tạo nên hang đá”.

Khi bước vào động Sơn Mộc Hương, du khách sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ lung linh, huyền ảo của những khối thạch nhũ có kích cỡ to, nhỏ khác nhau. Ở giữa động có một hồ nước, dòng nước chảy quanh năm, không bao giờ cạn. Gần cửa hang, có con đường đi lên nóc, trên nóc là những vườn mận, vườn mơ, những khối đá đẹp mắt.

Nhiều khối nhũ đá chảy từ trên trần xuống nền hang cao tới hơn 20m như những rễ cây đa cổ thụ to lớn thả xuống mặt đất. Trên vách động nhiều khối nhũ đá rủ xuống tự nhiên đã tạo ra nhiều hình ảnh các con thú như: con voi, con sư tử, con cầy bay, con kì đà. Phần giữa hang, vòm động được nâng cao lên, có bức mành đá chắn đi chỉ có 1 cửa vào, phần này được gọi là buồng “ Công chúa”.

Tại nơi đây tháng 9/1992 Bảo tàng tỉnh Sơn La kết hợp với Viện khảo cổ học Việt Nam tiến hành thăm sát khảo cổ học. Hố thăm sát được thực hiện trên khu đất khá bằng phẳng gần cửa hang với diện tích 1 m2. Ở đây có tầng văn hóa dày 0,5 m. Hiện vật thu được gồm: mảnh tước, rìu mài lưỡi, bi đá, mảnh gốm, kết quả những hiện vật thu được cho thấy tại di tích Hang Dơi này đã có người Việt cổ sinh sống cách ngày nay từ 3000 từ 3500 năm.

Di tích danh thắng Động Sơn Mộc Hương ở Mộc Châu được Bộ Văn hoá Thông tin công nhận xếp hạng cấp quốc gia năm 1998.