Di tích lịch sử nhà tù Sơn La

Chứng tích lịch sử Nhà Tù Sơn La – minh chứng của một thời kỳ lịch sử đấu tranh cách mạng, tinh thần bất khuất của những người cộng sản kiên cường đã bị đầy ải bởi thực dân Pháp giam cầm.

 

Di tích lịch sử Nhà tù Sơn La nằm trên đỉnh đồi Khau Cả, thuộc tổ 9, phường Tô Hiệu, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La. Do thực dân Pháp xây dựng từ những năm 1908 để giam cầm các chiến sĩ cộng sản yêu nước. Nhưng chính nơi tù ngục được mệnh danh là  “địa ngục trần gian” này lại được các chiến sĩ cộng sản Việt Nam biến thành trường học cách mạng.

Qua 3 lần xây dựng và mở rộng, nhà tù có tổng diện tích là: 2.170m2. Thực dân Pháp đã biến nơi đây thành một địa ngục trần gian để giam cầm, đầy ải và thủ tiêu ý chí đấu tranh của những người Cộng sản. Bằng chế độ nhà tù cực kỳ hà khắc và những thủ đoạn tra tấn vô cùng hiểm ác, kẻ thù tưởng sẽ tiêu diệt được tinh thần và thể xác của những chiến sĩ cách mạng nhưng chính tại nơi đây đã trở thành một trường học cách mạng, rèn luyện ý chí và bổ sung cho Đảng, cho cách mạng những chiến sỹ, đảng viên cộng sản trung kiên, nổi bật nhất là vai trò của đồng chí Tô Hiệu và bao đồng chí trung kiên khác.

Vào mùa hè, các phòng giam ở đây giống như lò nung bởi gió Lào, còn mùa đông lại buốt lạnh vì khí hậu khắc nghiệt miền biên ải. Thực dân Pháp đã biến nhà tù thành địa ngục để giam cầm, đày đọa, làm tiêu hao sinh lực và thủ tiêu ý chí đấu tranh của những chiến sĩ cộng sản.  

Hiện nay, nhà tù vẫn còn để nguyên trạng các xà lim ngầm, xà lim chéo, trại hai giam, trại ba giam cùng những phòng giam đặc biệt chỉ rộng 1,2m2, nơi từng giam hãm những người cách mạng và một phần nhà tù Sơn La đã được phục chế lại để phục vụ cho việc giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ sau này.

Du khách cũng không khỏi xúc động khi đứng trước cây đào do đồng chí Tô Hiệu – Bí thư Chi bộ nhà tù Sơn La từ tháng 5/1940 đến tháng 10/1941 trồng bên vách đá của nhà tù. Cây đào đã trở thành biểu tượng cho ý chí và tinh thần đấu tranh bất khuất của những người tù cộng sản.

Di tích lịch sử Nhà tù Sơn La đang lưu giữ và trưng bày 48 tư liệu, hiện vật tại Bảo tàng tỉnh Sơn La. Nhà tù Sơn La là một bằng chứng vật chất có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, minh chứng điển hình về tội ác tàn bạo của chế độ thực dân cũ đối với nhân dân Việt Nam.

Nằm ngay cạnh di tích nhà tù Sơn La là bảo tàng tổng hợp tỉnh Sơn La, nơi lưu giữ và trưng bày hàng nghìn hiện vật phản ánh nét văn hóa đặc trưng của các dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh.